Ταξιδιωτικά Πρακτορεία

Η άμεση συνεισφορά του ελληνικού τουρισμού στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στο 7,2% το 2021 (€13,2 δισ.), καθιστώντας τον τουρισμό βασικό πυλώνα της Ελληνικής οικονομίας.

Τα τουριστικά γραφεία διακρίνονται σε αυτά που ασχολούνται κυρίως με τον εισερχόμενο τουρισμό (incoming) και σε αυτά που ασχολούνται με τον εσωτερικό και εξερχόμενο τουρισμό (outgoing). Το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχονται στον πελάτη – ταξιδιώτη από ένα καλά οργανωμένο Τουριστικό - Ταξιδιωτικό γραφείο είναι πλέον αρκετά ευρύ, εκτείνεται δε από την απλή ταξιδιωτική συμβουλή μέχρι το σχεδιασμό ενός πολύπλοκου ταξιδιού (πχ. με πολλούς προορισμούς, ενδιάμεσους σταθμούς, μετεπιβιβάσεις, διαφορετικά μέσα μετακίνησης κλπ.), προσαρμοσμένο στις ανάγκες του καταναλωτή.

Το θεσμικό πλαίσιο που ορίζει σήμερα τη λειτουργία των τουριστικών γραφείων καλύπτεται από τις διατάξεις του Ν. 393/76 όπως τροποποιήθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 288/91 και τον Ν. 2160/93 (ΦΕΚ 118 Α/93).

H ζήτηση για τουριστικές υπηρεσίες επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων όπως, τα δημογραφικά και κοινωνικό-οικονομικά χαρακτηριστικά των τουριστών, τα κίνητρά τους, η χώρα προέλευσής τους, το επίπεδο του εισοδήματος, οι προσδοκίες και η εικόνα που διαμορφώνουν για τον τουριστικό προορισμό και η ικανοποίηση που λαμβάνουν από την αντίστοιχη προσφορά των τουριστικών υπηρεσιών.

Το 2018 για πρώτη φορά οι συνολικές αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στην Ελλάδα ξεπέρασαν το «φράγμα» των 30 εκατ. μετά από έξι έτη συνεχούς αύξησης. Επίσης, η ταξιδιωτική κίνηση των Ελλήνων προς το εξωτερικό - μέσω οργανωμένων ταξιδιών - παρουσίασε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 20% την περίοδο 2015-2019. Την τελευταία προ πανδημίας χρονιά (2019), το 10% των ταξιδιών των ημεδαπών στο εξωτερικό πραγματοποιήθηκε οργανωμένα μέσω τουριστικών γραφείων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., το 2020 σε ολόκληρη τη χώρα καταγράφηκαν 3.477 επιχειρήσεις εκμετάλλευσης τουριστικών γραφείων, ενώ το σύνολο των απασχολουμένων σε αυτά ανήλθε σε 14.397 άτομα

Ανοδικά κινήθηκε ο κύκλος εργασιών για τα τουριστικά γραφεία της χώρας για την περίοδο 2013-2019, ως αποτέλεσμα της ανοδικής πορείας του εισερχόμενου αλλά και του εσωτερικού – εξερχόμενου οργανωμένου τουρισμού. Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών των τουριστικών πρακτορείων στο σύνολο της χώρας σημείωσε τη συγκεκριμένη περίοδο μέσο ετήσιο αύξησης της τάξης του 8%, ενώ των πρακτορείων του δήμου Αθηναίων και της ΟΧΕ ο μέσος ρυθμός αύξησης ήταν περίπου 15% και 19% αντίστοιχα. Αντίθετα, μείωση στον κύκλο εργασιών των γραφείων τουρισμού όλης της επικράτειας υπήρξε το 2020/19 ως αποτέλεσμα της πανδημίας η οποία και διαμορφώθηκε στο 71,7% για το σύνολο της χώρας, στο 80% για τις επιχειρήσεις του δήμου Αθηναίων και στο 83,3% για της ΟΧΕ. Ανάκαμψη του κύκλου εργασιών καταγράφεται το 2021, όπου τα τουριστικά πρακτορεία όλης της χώρας πραγματοποίησαν το 53,5% των πωλήσεων του 2019, του δήμου Αθηναίων το 43,1% και της ΟΧΕ το 41,7% αντίστοιχα. Ακόμη καλύτερη ήταν η χρονιά του 2022 κατά την οποία τα έσοδα των γραφείων τουρισμού ολόκληρης της χώρας αυξήθηκαν κατά 70% σε σχέση με το 2021, του δήμου Αθηναίων κατά 75% και της ΟΧΕ κατά 80%.

Το 2021, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις κάλυψαν το 84% των επιχειρήσεων σε όλη την επικράτεια, το 81% των επιχειρήσεων του δήμου της Αθήνας και το 83% των επιχειρήσεων της ΟΧΕ. Αναφορικά με το μερίδιο αγοράς των τουριστικών γραφείων του δήμου Αθηναίων στο σύνολο της χώρας, αυτό εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε στο 28,8% το 2022, ενώ κατά μέσο όρο ανήλθε περίπου στο 30% την 5ετία 2018-2022.

Το 2012 ο διεθνής τουρισμός ξεπέρασε για πρώτη φορά το όριο του 1 δισ. αφίξεων. Το 2020 η πανδημία του Covid-19 είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση του παγκόσμιου τουρισμού με αποτέλεσμα οι παγκόσμιες τουριστικές αφίξεις να υποχωρήσουν σε ποσοστό του 74% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και να διαμορφωθούν στα επίπεδα της 10ετίας του 1990.

Το ελληνικό τουριστικό προϊόν παραμένει ένα από τα δημοφιλέστερα παγκοσμίως, ενώ την ψήφο εμπιστοσύνης τους σε αυτό δίνει και το επενδυτικό κοινό, κάτι που αποδεικνύεται και από το μεγάλο ενδιαφέρον διεθνών και όχι μόνον επενδυτών να επεκταθούν και να επενδύσουν στην Ελλάδα. Μέσα σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον, ο κλάδος των τουριστικών γραφείων εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσει να κινείται ανοδικά σημειώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 9% για την περίοδο 2023-2025.

Σημαντική είναι η παρουσία των τουριστικών γραφείων στο κέντρο της Αθήνας. Η Περιφέρεια Αττικής και ειδικότερα η Αθήνα, αποτελεί έναν από τους πλέον εδραιωμένους, δημοφιλείς και εμβληματικούς προορισμούς της χώρας, με σημαντική αναπτυξιακή δυναμική λόγω της εξαιρετικά καλής προσβασιμότητας και των σημαντικών πόρων και υποδομών που διαθέτει, ως το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας.