Καταστήματα Υποδημάτων

O κλάδος των καταστημάτων πώλησης υποδημάτων και δερμάτινων ειδών στην χώρα χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη πληθώρας επιχειρήσεων διάσπαρτων σε όλη την επικράτεια, καθώς και από την “αλληλοεπικάλυψη” όσον αφορά το αντικείμενο δραστηριότητάς τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρήσεων είναι μικρού μεγέθους που λειτουργούν με τη νομική μορφή ατομικής επιχείρησης. Η ύπαρξη πληθώρας καταστημάτων, πολλά από τα οποία βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου.

Ο συνολικός αριθμός των καταστημάτων υπόδησης στη χώρα παρουσιάζει καθοδική πορεία από το 2015. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του στατιστικού μητρώου επιχειρήσεων της ΕΛ ΣΤΑΤ., το 2020 οι επιχειρήσεις του κλάδου διαμορφώθηκαν σε 3.454, μειωμένες κατά 5,2% σε σχέση με το 2019. Στον Δήμο Αθηναίων δραστηριοποιούνται 337 νομικές μονάδες στη λιανική πώληση υποδημάτων και δερμάτινων ειδών σε εξειδικευμένα καταστήματα, παρουσιάζοντας μείωση 2,3% συγκριτικά με το 2019. Τα καταστήματα υπόδησης και δερμάτινων ειδών που βρίσκονται στο Δήμο Αθηναίων καταλαμβάνουν μερίδιο συμμετοχής 79% στο σύνολο των εξεταζόμενων καταστημάτων του Κεντρικού Τομέα Αθηνών και 30% στο σύνολο των καταστημάτων υπόδησης της Περιφέρειας Αττικής. Ένα στα δέκα καταστήματα του κλάδου πανελλαδικά βρίσκονται στον Δήμο της Αθήνας.

Ο αριθμός των απασχολούμενων στα καταστήματα πώλησης υποδημάτων και δερμάτινων ειδών στον Δήμο Αθηναίων διαμορφώθηκε σε 1.104 άτομα, παρουσιάζοντας μείωση 4,2% το 2020 έναντι του 2019. Τονίζεται ότι η Αθήνα εμφάνισε μικρότερο ρυθμό μείωσης απασχολούμενου προσωπικού από τοναντίστοιχο τόσο της περιφέρειας Αττικής (-10,3%) αλλά και πανελλαδικά (-11,4%). Το 86% περίπου των εργαζομένων σε καταστήματα υπόδησης της ΠΕ Κεντρικού Τομέα Αθηνών, το 28% της Περιφέρειας Αττικής και το 13% του συνόλου της χώρας απασχολείται σε καταστήματα του Δήμου Αθηναίων.

Οι πωλήσεις του κλάδου των καταστημάτων πώλησης υποδημάτων και δερμάτινων ειδών (NACE Αναθ.2: 4772) παρουσιάζουν μικρές διακυμάνσεις την περίοδο 2013-2019 σε πανελλαδικό επίπεδο, διαμορφούμενες το 2019 σε €519,7 εκατ. Ο κλάδος σημείωσε την καλύτερη επίδοσή του το 2014 (€541,1 εκατ.). Το 2020, η εμφάνιση της πανδημίας COVID-19 και τα μέτρα που υιοθετήθηκαν για τον περιορισμό της εξάπλωσής της (lockdowns, αναστολή λειτουργίας καταστημάτων, κλπ.) έπληξαν την εξεταζόμενη αγορά που κατέγραψε κατακόρυφη πτώση 36,1%. Το 2021, ο κλάδος επανήλθε σε ανοδική τροχιά (29,8%), με τις συνολικές πωλήσεις να ανέρχονται σε €431 εκατ. Το 2022 εκτιμάται ότι συνεχίστηκε η ανοδική πορεία με ρυθμό αύξησης 8,6%, διαμορφούμενος στα €468 εκατ., χωρίς ωστόσο να καλύπτει τις απώλειες του 2020 και να επανέρχεται στα προ COVID επίπεδα.

Το μερίδιο συμμετοχής των πωλήσεων των καταστημάτων υπόδησης και δερμάτινων ειδών του Δήμου Αθηναίων στις συνολικές πωλήσεις του κλάδου κυμαίνεται στο 18% με 19% τα τελευταία έτη (2021-2022) ενώ το αντίστοιχο της ΟΧΕ σε 15%-16%. Πάνω από το 1/3 των πωλήσεων του κλάδου στην Περιφέρεια Αττικής προέρχεται από τον Δήμο Αθηναίων.

Όλοι οι βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες των εταιρειών του κλάδου (για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία) επιδεινώθηκαν το 2020 έναντι του 2019 εξαιτίας της εμφάνισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και των περιορισμών που επιβλήθηκαν στην ελεύθερη διακίνηση των πολιτών. Παρόλα αυτά σε γενικές γραμμές η ΟΧΕ παρουσιάζει καλύτερες τιμές στους δείκτες συγκριτικά τόσο με τον Δήμο Αθηναίων όσο και με το σύνολο της χώρας την τριετία 2019-2021.

H Ελλάδα κατατάσσεται 6η με μερίδιο συμμετοχής 6,4% (3.436 καταστήματα πώλησης υποδημάτων και δερμάτινων ειδών) στα συνολικά εξεταζόμενα καταστήματα της Ε.Ε. (27), το 2020. Η χώρα κατατάσσεται 26η με πωλήσεις €37,9 χιλ. ανά εργαζόμενο, με τον μέσο όρο της Ε.Ε. (27) να διαμορφώνεται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα €100,7 χιλ. Επισημαίνεται ότι η χώρα βρίσκεται διαχρονικά στις τελευταίες θέσεις στις μέσες πωλήσεις ανά απασχολούμενο στον κλάδο μαζί με Λετονία και Βουλγαρία. Τέλος, η Ελλάδα αποσπά την 14η θέση με πωλήσεις €333,7 εκατ., συμμετέχοντας με ποσοστό μόλις 1,1% στον συνολικό κύκλο εργασιών του κλάδου στην Ε.Ε.(27).

Η επιστροφή στην κανονικότητα μετά την πανδημία, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων και η αυξημένη τουριστική κίνηση στην Αθήνα και στην ΟΧΕ συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, στους κύριους παράγοντες που θα επηρεάσουν την πορεία των πωλήσεων των καταστημάτων υπόδησης τα επόμενα έτη.